ސްރީލަންކާ ސަރުކާރުން ބުނެފައިވާ ގޮތުން އެޤައުމަކީ މިހާރު "ބަނގުރޫޓު" ވެފައިވާ ގައުމެކެވެ.
ކޮވިޑްގެ ބަލިމަޑުކަމާއިއެކު، އިންޑިއާ ކަނޑުގެ މިގައުމު 2022 ވަނަ އަހަރުގެ މެއި މަހު ސޮވަރިން ދަރަނިތައް އަދާނުކުރެވި، އިގްތިސާދީ އަދި ސިޔާސީ ހަލަބޮލިކަމުގެ ތެރެއަށް ޤައުމު ދިޔައެވެ.
ކޮލަމްބޯ ސަރުކާރުން ވަނީ އިންޓަނޭޝަނަލް މަނިޓަރީ ފަންޑުން 2.9 ބިލިއަން ޑޮލަރު ގެ ބެއިލްއައުޓެއް ކަށަވަރުކޮށްފަ އެވެ.
އެކަމަކު ޗައިނާ އާއި އިންޑިއާގައި ތިބި ސޮވަރިން ކްރެޑިޓަރުން ފުރަތަމަ އެއްބަސްވާންދެން އެ ފައިސާ ދޫނުކުރުމަށް ވަނީ ނިންމާފައެވެ. ފާއިތުވި މަހެއްހާ ދުވަހު މިކަމުގެ އުންމީދުތައް އާ ވިނަމަވެސް، އަދިވެސް އެއްބަސްވުން ހަގީގަތަކަށް ނުވެއެވެ. އަދި އިގްތިސާދީ ވޭނާއި ކެކުޅުމާއިއެކު، މުޅި އާބާދީއަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ ތަކުލީފުތަކަށް ޙައްލެއް ނުލިބެއެވެ.
މިއީ ދިވެހިރާއްޖެ ފަދަ ބޭރަށް ބަރޯސާވާ ސަރަޙައްދީ އެހެންޤައުމުތަކަށް ވެސް އޮތް ބޮޑު އިންޒާރެކެވެ.
ކާބޯތަކެތީގެ އަގު އުފުލިގެން ދިއުމާއެކު ފަޤީރުކަން ވަނީ އިންތިހާއަށް އިތުރުވެފައެވެ. ކުރިއަށް އޮތް ހަފްތާތަކުގައި ނުވަތަ މަސްތަކުގައި ބެއިލްއައުޓް ކޭޝް ދައުރުކުރަން ފެށިޔަސް، އެއީ އިގްތިސާދު އަލުން ބިނާކުރުމުގެ ޕްރޮގްރާމް ނިމުމަކަށް އަންނާނެ ކަމެއް ނޫން ކަމަށާއި، އެއީ ހަމައެކަނި ފެށުމެއް ކަމަށް ވެސް ކަމާއިބެހޭ މާހިރުން ވިދާޅުވި އެވެ.
ސަބަބަކީ މުޅި އިޤްތިސާދީ މޮޑެލް އެއްކޮށް އޯވަހޯލްކޮށް ބަދަލު ކުރަންޖެހޭކަމަށް ގިނަ ބަޔަކު ގަބޫލުކުރާތީ އެވެ.
ވަކިވެގަތުމަށް މަސައްކަތްކުރާ ތަމަޅަ ޓައިގަރސްއާ ދެކޮޅަށް 2009 ވަނަ އަހަރު ސަރުކާރުން ކުރި 25 އަހަރުގެ ހަނގުރާމަ ވަލު ގޮތަކަށް ނިމުމަކަށް އައި އަހަރުތަކުގައި ލަންކާއަށް ފައިދާވީ މާލީ "ސުލްހައިގެ ފައިދާ" ގެ ގޮތުގަ އެވެ.
އޭރު ސަރުކާރުން ކާމިޔާބުކަމާއެކު ބޭރުގެ އިންވެސްޓްމަންޓްގެ ބޮޑެތި ފްލޯތައް ހޯދައިދިނީ ހަމަކަނި ޗައިނާ ފަދަ ބޭރު ސަރުކާރުތަކުން ނޫނެވެ. އަމިއްލަ ބައިނަލްއަގްވާމީ ބޮންޑް ހޯލްޑަރުންގެ ފަރާތުން ވެސް ފައިސާ ހޯދާފައިވެއެވެ.
މި މާލީ ދަތުރުތަކުގެ ސަބަބުން އެތެރޭގެ އިގްތިސާދީ ކުރިއެރުން ޕަމްޕް ކުރި ނަމަވެސް، އެކަމުގެ ސަބަބުން އިންބެލެންސްތައް ބޮޑުވި އެވެ.
މި އަހަރުތަކުގައި އެތެރޭގެ އިގްތިސާދު ކުރިއަރަމުން ދިޔައީ ބައިނަލްއަގްވާމީ ގޮތުން ވާދަވެރިކަން ކުޑަވަމުންނެވެ. އަދި 2000 އިން 2018 އަށް އެކްސްޕޯޓް 6.5 ބިލިއަން ޑޮލަރުން 19.4 ބިލިއަން ޑޮލަރަށް އިތުރުވަމުން ދިޔައިރު، ހަމަ އެ މުއްދަތުގައި އިގްތިސާދުގެ ހިއްސާއެއްގެ ގޮތުގައި %39 އިން %23 އަށް ދަށްވެފައިވެއެވެ.
2020 ވަނަ އަހަރު ކޮވިޑް-19 ފެތުރި، ޖަޒީރާގެ ފައިދާހުރި ފަތުރުވެރިކަމުގެ ސިނާއަތުގެ ހިތް ފަޅާލުމުގެ ކުރިންވެސް، ރާއްޖޭގެ ވިޔަފާރީގެ ޑެފިސިޓް - އިމްޕޯޓާއި އެކްސްޕޯޓާ ދެމެދު އޮތް ފަރަގު - މިހާރުވެސް ހިނގަމުން ދިޔައީ ޖީޑީޕީގެ %6 އަށްވުރެ މަތީގައެވެ.
އެ އިމްބެލެންސް އަކީ ޑިފޯލްޓް ރާއްޖެއަށް އެހާ ބޮޑަށް އަސަރުކުރި އެއް ސަބަބު - ކުއްލިއަކަށް ކާބޯތަކެއްޗާއި ތެލުގެ މުހިންމު ސަޕްލައިތައް އިމްޕޯޓް ކުރުމަށް ބޭނުންވާ ބޭރު ފައިސާ އުފެއްދުމުގެ ވަސީލަތްތައް ނެތިގެން ދިޔައެވެ.
ޖުލައި 2022 ގައި ބަދުނާމު އަދި ފުރައްސާރަ ކުރި ގޮޓަބަޔާ ރާޖަޕަކްސާ ގައުމުން ފިލައިގެން ދިޔަ ފަހުން ރިޔާސަތާ ހަވާލުވެވަޑައިގެންނެވި ރަނިލް ވިކްރަމަސިންހަ ވަނީ ރާއްޖޭގެ ރަނގަޅުވުމުގެ މަގުގައި ސޯސް އިން އިންބެލެންސް ހައްލުކޮށް، އަދި ޚާއްސަކޮށް އެކްސްޕޯޓް ކުރިއަރުވަން ޖެހޭނެކަން ސާފުކޮށްދީފަ އެވެ.
"އަޅުގަނޑުމެން ޖެހޭނީ ވަރަށް ވާދަވެރި އެކްސްޕޯޓް އޯރިއެންޓެޑް އިގްތިސާދަކަށް ބަދަލުވާން،" މިދިޔަ އަހަރު ލޯކަލް ވިޔަފާރިވެރިންނާ ވާހަކަ ދައްކަވަމުން އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
"އެހެން ގޮތެއް ނެތް. އަޅުގަނޑުމެންނަކީ 22 މިލިއަން މީހުން ދިރިއުޅޭ ގައުމެއް. ބޭރުގައި މާކެޓްތައް ހޯދަން ޖެހޭ."
އެހެންކަމުން ސްރިލަންކާ މައްޗަށް އުފެދިފައިވާ އިގްތިސާދީ ބޮޑު ސުވާލަކީ: މިކަން ކުރެވިދާނެތޯ؟ އަނބުރާ ތަނަވަސްކަމުގެ މަގަށް ވިޔަފާރި ކުރެވޭނެ ތޯއެވެ؟
މިއަދުވެސް ސައިއަކީ އެޤައުމުގެ އެންމެ ބޮޑު އެކްސްޕޯޓް މުދަލެވެ.
